Przerwa w czasie pracy

Przerwa w czasie pracy

Każdemu pracownikowi przysługuje przerwa w wykonywaniu swojej pracy, której celem jest regeneracje i odpoczynek. Można ją wykorzystać na wiele sposobów, np. w celu spożycia posiłku, spacer, czy relaks. Samemu pracodawcy nie służy uprawnienie do ograniczania swobody pracownika w tym zakresie, jednakże może on określić kiedy i gdzie można z niej skorzystać. Pracodawca ustala to w regulaminie pracy lub w inny przyjęty u siebie sposób.

Oznacza to, że pracownik nie może samowolnie decydować np. o wykorzystaniu przerw w pracy poza siedzibą pracodawcy. Każde wyjście z miejsca pracy w czasie pracy (w tym w czasie przerwy) dokonane bez uzyskania zgody pracodawcy może być ocenione jako naruszające porządek pracy lub postanowienia regulaminu pracy. Co za tym idzie, może ono powodować negatywne konsekwencje. Należy też pamiętać, że pracownik po zakończeniu przerwy powinien być zdolny i gotowy do wykonywania pracy. Przerwa nie powinna być więc wykorzystana na aktywność, po której świadczenie pracy jest niemożliwe lub utrudnione.

Podobnie jak w przypadku miejsca wykorzystania przerwy, także ustalenie dokładnego czasu jej rozpoczęcia może zostać dokonane przez pracodawcę, ale może też pozostać w gestii pracownika. Teoretycznie pracodawca ma swobodę w ustaleniu, czy przerwa ma być wykorzystana w pierwszych, czy ostatnich godzinach pracy. Konieczne jest jednak branie pod uwagę jej zasadniczego celu, jakim jest umożliwienie pracownikom regeneracji.

Jak długa przerwa?

Obecnie, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut. Prawo do przerwy zależy od czasu faktycznie wykonywanej pracy w danej dobie pracowniczej. Nie można zatem odnosić go wyłącznie do planowanego w danym dniu rozkładu czasu pracy pracownika. Jeżeli zatem pracownik, którego rozkład czasu pracy w danej dobie jest krótszy niż 6 godzin, lecz mimo to wykonuje pracę co najmniej w wymiarze 6 godzin, jest on uprawniony do takiej przerwy.

Przerwa kodeksowa przysługuje wszystkim pracownikom, niezależnie od rodzaju pracy, stanowiska czy systemu czasu pracy, jakim są objęci. Dotyczy to zatem także pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy. Przysługuje ona w takiej samej długości bez względu na wymiar czasu pracy.

Zmiany

Obecnie trwają prace nad zmianą przepisów kodeksu pracy, których celem jest wdrożenie dyrektywy 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE. Przewidują one także zmiany w zakresie przerw w pracy, które wprowadzą dodatkowe przerwy w przypadku, gdy dobowy wymiar czasu pracy pracownika jest dłuższy niż 9 godzin lub 16 godzin. Osoba, której dobowy wymiar czasu mieści się między 9 a 16 godzin będzie miała prawo do dwóch przerw, a w przypadku przekroczenia 16 godzin – trzech.